ในวันศุกร์ที่ 16 พฤษภาคม 2568 เวลา 13.00 น. พลอากาศเอก สมคิด สุขบาง กรมวังผู้ใหญ่ประจำพระองค์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา ฯ เป็นประธานการประชุมคณะทำงานยกระดับเรือนจำชั่วคราวนาโสก เป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ครั้งที่ 1 / 2568 โดยมี นาวาอากาศเอก พงษ์ศักดิ์ นนท์ศิริ กรมวังผู้ใหญ่ประจำพระองค์ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภาฯ นางพงษ์สวาท นีละโยธิน ปลัดกระทรวงยุติธรรม นางจิรภา สินธุนาวา รองปลัดกระทรวงยุติธรรม นางอรนุช หล่อเพ็ญศรี รองปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นายวรญาณ บุญณราช ผู้ว่าราชการจังหวัดมุกดาหาร นายสหการณ์ เพ็ชรนรินทร์ อธิบดีกรมราชทัณฑ์ พร้อมด้วยคณะทำงาน และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมฯ ณ ห้องประชุมกระทรวงยุติธรรม 7 - 01 ชั้น 7 อาคารกระทรวงยุติธรรม และผ่านระบบประชุมออนไลน์ (video  conference)

ในการนี้ ที่ประชุมได้รับทราบ คำสั่งแต่งตั้งคณะทำงานยกระดับเรือนจำชั่วคราวนาโสก เป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ข้อมูลพื้นฐานของเรือนจำชั่วคราวนาโสก ด้านสภาพพื้นดิน แหล่งน้ำ พื้นที่ป่าไม้ ระบบสาธารณูปโภค และปัญหาอุปสรรคของการพัฒนาพื้นที่ การลงพื้นที่เรือนจำและการเปิดโครงการป่าคาร์บอนเครดิตฯ ณ เรือนจำชั่วคราวนาโสก เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2568 และมติที่ประชุมที่ประชุมจากครั้งที่ผ่านมา 

นอกจากนี้ที่ประชุมได้พิจารณาความคืบหน้าการดำเนินงานตามมติที่ประชุมเมื่อวันที่ 1 เมษายน 2568 ที่ประชุมได้พิจารณาความคืบหน้าการดำเนินงานในหลายด้าน อาทิ การพัฒนาแหล่งน้ำ การขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนสิ่งแวดล้อม และการดำเนินงานด้านอื่น ๆ พร้อมทั้งกำหนดกิจกรรมระยะสั้นในปีงบประมาณ 2568 และยังได้หารือถึงการจัดทำแผนยกระดับเรือนจำชั่วคราวนาโสก เป็นศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อนำเสนอในการประชุมครั้งต่อไป โดยครอบคลุมทั้งด้านการพัฒนาพื้นที่ พัฒนาแหล่งน้ำ การเป็นศูนย์การเรียนรู้ การพัฒนาเรือนจำสีเขียว การพัฒนาศักยภาพบุคลากร การประชาสัมพันธ์ การจัดสรรงบประมาณ การติดตามและรายงานผล และด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

โดย พลอากาศเอก สมคิด สุขบาง ได้กล่าวว่า เรือนจำชั่วคราวนาโสก ซึ่งเป็นเรือนจำขนาดเล็กในพื้นที่ห่างไกล กำลังเดินหน้าพัฒนาให้เป็น “เรือนจำเปิด” ตามแนวทางโครงการกำลังใจ โดยน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 มาปรับใช้ในพื้นที่ โดยเฉพาะในด้าน “เกษตรแผนใหม่” และ “ป่าสามอย่าง ประโยชน์สี่อย่าง” เพื่อสร้างโอกาสและทักษะอาชีพให้แก่ผู้ต้องขังในการเตรียมพร้อมกลับคืนสู่สังคมอย่างยั่งยืน โครงการนี้จะเน้นการใช้พื้นที่ป่าในการปลูกพืชเศรษฐกิจ สร้างผลผลิตเพื่อการบริโภคและจำหน่าย รวมถึงช่วยอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมไปพร้อมกัน ทั้งนี้ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐและภาคีเครือข่าย ที่ให้การส่งเสริมและให้คำแนะนำอย่างต่อเนื่อง ซึ่งปัจจัยสำคัญในการพัฒนาเรือนจำเปิด คือ “น้ำ” ถือเป็นหัวใจหลักของทุกโครงการตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง การพัฒนาเรือนจำชั่วคราวนาโสกในครั้งนี้ จึงเป็นตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพในการขยายผลสู่เรือนจำอื่น ๆ ทั่วประเทศ และเป็นบทเรียนสำคัญในการนำแนวพระราชดำริมาปรับใช้เพื่อประโยชน์ต่อผู้ต้องขัง ชุมชน และประเทศชาติในระยะยาว

จากนั้น ปลัดกระทรวงยุติธรรม ได้กล่าวต่อว่า การประชุมครั้งนี้ สิ่งสำคัญที่ได้รับคือองค์ความรู้และแนวทางแก้ไขปัญหาที่ยั่งยืน โดยเฉพาะปัญหา เรื่อง “น้ำ” ซึ่งไม่ใช่เพียงเรื่องเฉพาะของเรือนจำชั่วคราวนาโสก แต่เป็นปัญหาที่เรือนจำหลายแห่งทั่วประเทศต้องเผชิญ เนื่องจากที่ตั้งของเรือนจำส่วนใหญ่อยู่ห่างไกลชุมชน ขาดแคลนสาธารณูปโภคพื้นฐาน อย่างไรก็ตาม โครงการพัฒนาเรือนจำชั่วคราวนาโสกในครั้งนี้ ได้แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการแก้ไขปัญหาและพัฒนาเป็น “ศูนย์การเรียนรู้” ที่มีคุณค่าต่อคณะทำงานและกรมราชทัณฑ์เป็นอย่างยิ่ง จึงอยากฝากกรมราชทัณฑ์ ให้สนับสนุนยกระดับเรือนจำชั่วคราวนาโสกให้เป็นศูนย์เรียนรู้ต้นแบบอย่างแท้จริง ให้เป็น Best Practice ที่สามารถถ่ายทอดองค์ความรู้สู่เรือนจำอื่น ๆ ให้มีศักยภาพ โดยความสำเร็จของโครงการเกิดขึ้นจากความร่วมมือของหลายหน่วยงาน และควรถูกขยายผลออกไป ไม่ใช่จำกัดอยู่เพียงภายในเรือนจำเท่านั้น แต่ควรเชื่อมโยงไปยังชุมชนโดยรอบ และเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการพัฒนา เพื่อสร้างประโยชน์ร่วมกันอย่างยั่งยืน