วันนี้ (27 มีนาคม 2566) นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า ตนได้มอบหมายให้รองศาสตราจารย์วรวรรณ โรจนไพบูลย์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์พิเชฐ โสวิทยสกุล ที่ปรึกษาปลัดกระทรวงมหาดไทย เดินทางลงพื้นที่อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร ร่วมกับนางสัณหจุฑา จิราธิวัฒน์ ประธานและผู้ก่อตั้งมูลนิธิรักษ์ดิน รักษ์น้ำ Earth Safe เพื่อติดตามความก้าวหน้าโครงการพัฒนาพื้นที่ต้นแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตตาม หลักทฤษฎีใหม่ ประยุกต์สู่ “โคก หนอง นา” โดยมี นายบุญโฮม เหมสันต์ ประธานเครือข่าย โคก หนอง นา พัฒนาชุมชนจังหวัดยโสธร เป็นผู้นำคณะฯ ในการตรวจติดตามการขับเคลื่อนศูนย์เรียนรู้ CLM อำเภอมหาชนะชัย ซึ่งเป็นอำเภอที่มี แปลง โคก หนอง นา มากที่สุด และแปลง “โคก หนอง นา บ้านตาตั้น” ของนายคำคูน เอ็มรัตน์ หนึ่งในเเปลง CLM ตัวอย่างที่มีความโดดเด่นเป็นต้นแบบการปลูกไม้ 5 ระดับ รวมถึงการรวมกลุ่มจัดตั้งวิสาหกิจชุมชนที่ใช้ครุภัณฑ์ขั้นก้าวหน้าในการต่อยอดสินค้าและผลิตภัณฑ์ โดยมี นางสาวพุทธิมาลย์ เชียรพิมาย พัฒนาการจังหวัดยโสธร นางวีระยา ผิวผ่อง นายกองค์การบริหารส่วนตำบลบึงแก นายวารินทร์ ทวีกันย์ นายวารินทร์ ทวีกันย์ ประธานวิสาหกิจชุมชนแลกเปลี่ยนและแบ่งปัน ผู้ใหญ่บ้าน เครือข่ายโคก หนอง นา อำเภอมหาชนะชัย และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องร่วมให้การต้อนรับ และได้รับเมตตาจากท่านเจ้าคุณพระพิพัฒน์วชิโรภาส เจ้าอาวาสวัดป่ามหาธีราจารย์ อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี ที่ปรึกษาปลัดกระทรวงมหาดไทย ร่วมลงพื้นที่ในครั้งนี้ด้วย

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชปณิธานอันเเน่วเเน่ในการทำให้ประเทศชาติมั่นคง ประชาชนมีความสุข แก้ไขในสิ่งผิด สืบสานในพระราชปณิธาน ภายใต้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยกระทรวงมหาดไทยได้น้อมนำพระราชปณิธานดังกล่าว ขับเคลื่อนสู่นโยบายในการสร้างความยั่งยืนในทุกมิติผ่านการพัฒนาคนเพื่อให้คนไปพัฒนาพื้นที่ สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (UN SDGs) ซึ่งกระทรวงมหาดไทยพร้อมด้วยผู้ว่าราชการจังหวัดทั้ง 76 จังหวัด ได้ร่วมประกาศเจตนารมณ์กับสหประชาชาติประจำประเทศไทย เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2565 ภายใต้แนวคิด 76 จังหวัด 76 คำมั่นสัญญา เพื่อประเทศไทยที่ยั่งยืน ซึ่งในขณะนี้ ทุกพื้นที่ ทุกจังหวัด ทุกอำเภอ ทุกตำบลหมู่บ้าน อยู่ระหว่างดำเนินการภารกิจต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกันอย่างเต็มที่ โดยยึดหลักสำคัญในการพัฒนาอย่างสร้างสรรค์ คือ "ผู้นำต้องทำก่อน" ซึ่งจะช่วยดึงหุ้นส่วนความร่วมมือ (Partnership) เข้ามาช่วยขยายผล โดยสำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอ ได้ประสานความร่วมมือกับทั้ง 7 ภาคีเครือข่าย ทั้งภาครัฐ ภาคผู้นำศาสนา ภาควิชาการ ภาคประชาชน ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และภาคสื่อสารมวลชน รวมถึงน้อมนำหลักการทรงงาน "บวร บรม ครบ"

รองศาสตราจารย์วรวรรณ โรจนไพบูลย์ กล่าวว่า ในการลงพื้นที่ครั้งนี้ ตนและคณะได้พบปะและชื่นชมการขับเคลื่อนโครงการพัฒนาพื้นที่ต้นแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักทฤษฎีใหม่ ประยุกต์สู่ “โคก หนอง นา” ของอาจารย์บุญโฮม เหมสันต์ ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวเข้าร่วมโครงการ ขนาด 15 ไร่ และศูนย์เรียนรู้ชุมชนต้นแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิต CLM ตำบลคูเมือง ซึ่งเป็นครัวเรือนของนายคำคูณ เอ็มรัตน์ ซึ่งภายในแปลง โคก หนอง นา แห่งนี้ เป็นแปลงเกษตรแบบผสมผสาน มีการปลูกผักสวนครัว ปลูกอ้อย ทำนาเชิงคุณภาพ ได้ผลผลิต ไร่ละ 2 ตัน และการแปรรูป นอกจากนี้ ยังมีบ่อหลายบ่อสำหรับเลี้ยงปลาเพื่อสร้างรายได้ และแบ่งเอา 1 หนองไว้สำหรับปลูกบัว เพื่อนำมาบูชาพระ ให้ชุมชนมาเก็บใช้ได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ซึ่งเจ้าของแปลงมักจะจัดดอกไม้ถวายวัดใกล้ ๆ หรือใช้ในงานบุญตามขนบธรรมเนียมประเพณีในชุมชน โดยคณะฯ ได้ให้แนวคิดในการต่อยอด การสร้างเครือข่าย การพัฒนาเศรษฐกิจในลุ่มแม่น้ำ ซึ่งกระทรวงมหาดไทย มุ่งเน้นที่จะพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชนเชื่อมโยงกับวาระแห่งชาติเรื่องการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy) หรือ BCG ทั้งในด้านการเกษตร การแปรรูป และการท่องเที่ยว ตามแต่ละบริบทของพื้นที่ หรือที่เรียกว่า "ภูมิสังคม" โดยมีภาครัฐช่วยลงทุน ส่วนผู้เข้าร่วมโครงการมีหน้าที่ลงแรง และภาควิชาการ จะมีหน้าที่ลงความรู้และสนับสนุนการดำเนินงาน

ด้านพระพิพัฒน์วชิโรภาส ได้เมตตากล่าวกับเจ้าของแปลงว่า เจ้าของพื้นที่จะต้องมีหลักฉันทะ มีความศรัทธาที่จะดำเนินการต่อยอดผลสำเร็จต่อไปเพื่อช่วยเหลือพี่น้องที่ประสบภัยทางด้านอาหาร ให้เกิดการแบ่งปันในชุมชน ซึ่งเป็นเจตนารมณ์ของท่านปลัดกระทรวงมหาดไทยตั้งแต่สมัยยังเป็นอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน ที่จะดำเนินขยายผลโครงการโคก หนอง นา รวมถึงสนับสนุนปัจจัยการผลิต ต่อยอดผลผลิตให้เกิดประโยชน์คืนสู่ชุมชน

นางสัณหจุฑา จิราธิวัฒน์ ประธานและผู้ก่อตั้งมูลนิธิรักษ์ดิน รักษ์น้ำ Earth Safe ได้ให้คำแนะนำโดยกล่าวว่า ทาง Earth Safe ให้การสนับสนุนและส่งเสริมองค์ความรู้ รองรับการพัฒนาต่อยอดงานขั้นพื้นฐานของการทำเกษตรอินทรีย์ ที่ไม่ใช้เคมี โดย Earth Safe เป็นภาคีทำงานและได้ร่วมลงนามกับทางกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย ที่พร้อมจะให้การสนับสนุน เกษตรกร และกลุ่มวิสาหกิจต่าง ๆ ให้เข้าสู่ระบบของการมีมาตรฐาน และการรับรอง ในอีกทางเลือก คือ มาตรฐานอินทรีย์วิถีไทย (Earth Safe) ที่จะช่วยให้เกษตรกรที่ดำเนินงานตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สามารถพัฒนาต่อยอดในขั้นก้าวหน้า มีผลผลิตและการแปรรูป มีมาตรฐาน เข้าสู่ระบบตลาด และการค้าขายที่เป็นธรรม เพื่อสร้างรายได้ควบคู่กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน ตามนโยบายที่ทางมหาดไทยกำลังให้การส่งเสริมสนับสนุนอยู่ในขณะนี้

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวในช่วงท้ายว่า ตนขอให้กำลังใจ พร้อมเน้นย้ำให้ทุกหน่วยงานและภาคีเครือข่าย ได้ร่วมกันพัฒนาพื้นที่ศูนย์เรียนรู้ชุมชนต้นแบบการพัฒนาคุณภาพชีวิต (CLM) ทุกแห่ง ให้ขยายผลเป็นสถานที่ที่สร้างประโยชน์ให้แก่คนในชุมชน โดยน้อมนำโครงการบ้านนี้มีรัก ปลูกผักกินเอง และโครงการทางนี้มีผลผู้คนรักกัน ตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี มาประยุกต์ใช้ และการจัดทำถังขยะเปียกลดโลกร้อน เพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร สร้างอาชีพ สร้างรายได้ สร้างศูนย์เรียนรู้ให้แก่ชุมชน บนหลักคิด คือ การไม่ทำลายสิ่งเเวดล้อม พร้อมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สอนให้คนรู้จัก ความพอประมาณ มีเหตุผล เเละมีภูมิคุ้มกัน บนพื้นฐานความรู้คู่คุณธรรม ลงสู่การปฏิบัติอย่างเป็นขั้นตอนตามกลไกการขับเคลื่อนสืบสานศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน ตามทฤษฎีบันได 9 ขั้น สู่ความพอเพียง คือ พอกิน พอใช้ พออยู่ พอร่มเย็น บุญ ทาน เก็บรักษา ขาย และสร้างเครือข่าย เชื่อมโยงกระบวนการเรียนรู้และกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อมุ่งไปสู่ "หมู่บ้านยั่งยืน : Sustainable Village" ยกระดับชุมชนให้เข้มแข็งได้อย่างยั่งยืน เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา อันจะทำให้ประชาชนทุกคนอยู่ร่วมกันในสังคมได้มีความสุขอย่างยั่งยืน